استادتمام گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: اثرات زیست‌محیطی برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی هم پدیده فرونشست را تشدید می‌کند و هم امنیت غذایی کشور را تهدید خواهد کرد.

به گزارش مبارکه نا؛نشست تخصصی «احیای زاینده‌رود، راهکارها و چالش‌ها» توسط کنسرسیوم مراکز علمی-پژوهشی استان اصفهان در حوزه محیط زیست با حضور معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی، معاون بهره‌برداری اداره کل آب و فاضلاب استان اصفهان، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، نمایندگان صنعت و شرکت فولاد مبارکه برگزار شد.

جهانگیر عابدی کوپایی با ارائه گزارشی از «اثرات زیست‌محیطی برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی» اظهار کرد: ۱۷ سال می‌شود که مسائل و مشکلات حوضه آبریز زاینده‌رود را تکرار می‌کنیم و امیدواریم جمع‌بندی این تحقیقات در کنسرسیوم مؤثر باشد.

وی با اشاره به این که افزایش جمعیت موجب کاهش سرانه آب تجدیدپذیر کشور شده است، افزود: منابع آب کشور ۴۱۳ میلیارد متر مکعب بوده که به ۸۹ میلیارد متر مکعب رسیده و براساس شاخص سازمان ملل، هم‌اکنون در تنش آبی به سر می‌بریم.

استادتمام گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان با بیان این که در دنیا ۳۶ درصد آب آشامیدنی وابسته به آب زیرزمینی است، خاطرنشان کرد: ۵۵ درصد آب آشامیدنی در ایران وابسته به آب‌های زیرزمینی است و کشور در ۴۳ سال گذشته ۵ میلیارد مترمکعب از ذخایر تجدیدناپذیر خود را مصرف کرده است.

وی با بیان این که ۵۶ درصد ظرفیت سدهای کشور خالی است، اذعان داشت: این وضعیت باعث هجوم به آب‌های زیرزمینی شده، درحالی که آبی برای برداشت وجود ندارد.

عابدی کوپایی تصریح کرد: بر اساس میانگین EC آب زیرزمینی حوضه آبریز زاینده‌رود در مجموع کیفیت آب آبیاری با محدودیت شدید برای آبیاری ارزیابی شده است؛ بیشترین مقدار EC آب‌های زیرزمینی در رودشت شرق اصفهان است که این مقدار به مرز بحرانی رسیده است.

وی عنوان داشت: بیش از ۵۱۰ شهر در جهان وجود دارند که با مشکلات جدی فرونشست به دلیل برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمینی مواجه هستند؛ طی سال‌های اخیر پدیده فرونشست در اغلب نواحی ایران به واسطه وقوع خشک‌سالی و در نتیجه بهره‌برداری فزاینده از منابع آب‌های زیرزمینی رخ داده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به ۲ برابر شدن سطح زیر کشت در بالادست و پایین‌دست سد زاینده‌رود در دهه‌های گذشته تأکید کرد: داده‌های کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی امکان ارزیابی قوی کاهش آب‌های زیرزمینی شیرین را در مناطق وسیع ایران فراهم کرده که در نهایت منجر به پیامدهای اساسی برای امنیت غذایی از طریق به خطر انداختن محصولات غیرمتحمل به شوری است.

عابدی کوپایی، تهدید امنیت آبی، بیکاری، مهاجرت، تخریب میراث فرهنگی و ایجاد شکاف عمیق در دشت‌های استان اصفهان را از پیامدهای فرونشست زمین برشمرد و گفت: مسدود کردن چاه‌ها و ساماندهی شرکت‌های حفار و تقویت گروه‌های گشت و بازرسی می‌تواند به کاهش برداشت‌ها و کنترل فرونشست زمین کمک کند.

وی راهکارهای برون‌رفت از وضعیت موجود را تشریح و اعلام کرد: مسدودسازی چاه‌های غیر مجاز، برقی کردن چاه‌ها، نصب کنتورهای حجمی بر روی چاه‌ها و کاهش مجوز برداشت از اقداماتی است که باید سریعاً انجام شود.