دولت عزم خود را جزم کرده در سال 97 اشتغال را از دغدغه‌های اقتصادی مردم کم کند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی مبارکه نا، حدود نه ماه پیش بود که انتخابات ریاست جمهوری برای دوازدهمین بار در ایران برگزار شد و هر کدام از نامزدها با مجموعه‌ای از وعده‌های گوناگون به کارزار انتخابات آمدند که سرانجام رئیس دولت یازدهم برای دومین بار اختیار امور قوه مجریه را در دست گرفت.

از میان وعده‌ها، اشتغال و بیکاری جوانان  بیشترین سهم را برای جلب آرای افکار عمومی به خود اختصاص داده بود، چرا که کشور ایران به لحاظ هرم سنی به عنوان یک جامعه جوان شناخته می‌شود. بنابراین  اشتغال یکی از مهم ترین مطالبات جامعه ایران است.

حوزه اقتصاد از جمله مهم‌ترین مسائلی است که برای اکثریت مردم و افکار عمومی دارای اهمیت ویژه‌ای است. در جامعه کنونی ایران افراد بسیاری هستند که شاید چندان پیگیر مسائل سیاسی یا اجتماعی و فرهنگی نباشند اما کمتر کسی را می‌توان دید که نسبت به مسائل اقتصادی بی‌تفاوت باشد،لذا برنامه‌های اقتصادی دولت دوازدهم در دوره انتخابات در دو بخش برنامه‌های حمایتی و برنامه‌های توسعه‌ای تشریح شد که برنامه‌های حمایتی ناظر به سیاستها و اقداماتی است که بهبود وضعیت گروه‌هایی خاص از جامعه، مانند فقرا، بیکاران، روستاییان و غیره را مد نظر قرار داده و برنامه های توسعه‌ای رویکردهایی را شامل می‌شود که افزایش درآمد  و در کل اقتصاد را هدف قرار می‌دهد.

بند سه برنامه حمایتی دولت دوازدهم  به بحث اشتغال اختصاص دارد که تحت عنوان کارورزی مورد توجه قرار گرفته  و در این برنامه اینطور آمده است: طرح کارورزی یکی دیگر از طرح‌های مدنظر برای ایجاد اشتغال و حمایت از جوانان است؛ دولت به منظور افزایش انگیزه برای بکارگیری جوانان در مشاغل مختلف، مشوق‌هایی برای شرکت‌ها و کارخانجاتی که جوانان شغل اولی را استخدام نمایند در نظر گرفته است.

در واقع در این طرح دولت به کارخانه‌ها و مراکز تولیدی کمک می‌کند تا نیروی انسانی بیشتری را استخدام کنند همچنین دولت این کار را از طریق پذیرفتن بخشی از هزینه استخدام نیروی کار جدید انجام می‌دهد.

آیا وعده های دولت در اشتغال محقق خواهد شد؟
رئیس کنونی دولت در انتخابات سال 92 نیزوعده های انتخاباتی را در زمینه  اقتصادی و اشتغال  این طور مطرح کرده بود ؛

در ماه‌های ابتدای آغاز به کار دولت تدبیر و امید موانع از سر راه تولید برداشته می‌شود.

شعار من نجات اقتصاد ایران است.

برنامه اقتصادی من حل معضل اشتغال به خصوص برای تحصیل‌کرده‌هاست.

ما باید اقتصاد کشور را از شرایط فعلی نجات دهیم.

اولین قدم در دولت تدبیر و امید بهبود دائمی محیط کسب‌وکار است که در کوتاه‌مدت بسته‌های تشویقی ویژه‌ای را برای حرکت اقتصادی در جامعه در نظر گرفته شده است.

این در حالی است که  در بودجه سال 97 نیز  تمهیداتی برای ایجاد اشتغال جوانان در نظر گرفته شده و عمده تمرکز دولت برای ایجاد اشتغال بر روی تامین منابع مالی از طریق  بازسازی بافت‌های فرسوده و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی بوده است که قرار است طبق پیش بینی‌ها 750 هزار فرصت شغلی را ایجاد کند و در این مورد رئیس جمهور در صحن مجلس شورای اسلامی هنگام تحویل  لایحه بودجه عنوان کرد: در دو فصل آغازین سال 96 نسبت به سال قبل ‌اشتغال خالص ما 750 هزار است و این یک رقم بسیار خوب است. حالا تا پایان سال بستگی به فصل‌های مختلف دارد چون ما ‌اشتغال را فصل به فصل جمع‌بندی می‌کنیم البته این ‌اشتغال با رقم نیروهای فعال در بازار کار فاصله دارد، پیش‌بینی ما این است که در سال آینده نیروهای جدید فعال ما برای بازار کار حدود 840 هزار نفر باشند.

در این مورد سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه وبودجه درباره تولید و اشتغال نیز گفته است: آمارهای اشتغال در تابستان 96 نشان می‌دهد که نرخ بیکاری یک واحد درصد افت کرده و به 11 و هفت دهم درصد رسید اما با این حال نرخ بیکاری بالاست و این یک معضل است.

باقری افزوده است :برنامه این است که  838 هزار نفر در سال 97 وارد بازار کار خواهند شد که ما باید بیش یک میلیون شغل ایجاد کنیم. ایجاد اشتغال دغدغه اصلی حکومت و دولت مطرح است. در بودجه 97 ، دولت در تبصره 18 به موضوع اشتغال پرداخته؛ در این تبصره هدف تدارک منابع مالی برای اشتغال  است و برطرف کردن سایر دغدغه های بازار را نیز دیده شده است.

در مورد تامین منابع مالی دولت 17 هزار و 300 میلیارد تومان از منابع عمومی را قرار است ارائه کند. بخش خصوصی از صندوق توسعه ملی 15 هزار میلیارد تومان در قالب اشتغال استفاده خواهد کرد، سی و پنج هزار میلیارد تومان نیز از نهادهای مالی از جمله بانک‌ها قرار است استفاده کند. شش هزار میلیارد تومان نیز از باقی مانده تسهیلات قانون حمایت از اشتغال عشایر و روستایی برای سال آینده می‌توانیم داشته باشیم که در مجموع چیزی حدود 73 هزار و 400 میلیارد تومان منابع برای اشتغال در نظر گرفته می ‌شود.

 اما ناکافی بودن فرصتهای شغلی، نرخ بیکاری دو رقمی و طولانی شدن مدت بیکاری، ناکافی بودن دستمزدها، وقوع پدیده پرکاری و اشتغال ناقص از جمله چالش‌های بازار کار در آغاز کار دولت دوازدهم به شمار می‌روند، این در حالی است که متوسط جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر کشور به عنوان پایه بالقوه جمعیت فعال در شش ماهه اول سال جاری حدود ۶۵.۸ میلیون نفر بوده است که حدود ۴۰.۸ درصد آنها فعال بوده‌اند. بنابراین، نزدیک به ۵۱ درصد جمعیت بالقوه فعال از بازار کار خارج هستند و در صورت بهبود شرایط بازار کار، بخش قابل ملاحظه‌ای از آنها وارد بازار کار می شوند.

آیا وعده های دولت در اشتغال محقق خواهد شد؟

 

از منظر دیگر، متوسط نرخ بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی در همین دوره حدود ۲۰.۲ درصد بوده است که در این مورد نیز شرایط نامتعادل بازار کار کاملا مشهود است. در نهایت، متوسط نرخ بیکاری در برخی از مناطق کشور به طور پایداری در سطح بسیار بالایی قرار دارد؛ این مسئله به قدری از لحاظ اقتصادی قابل اهمیت است که در طی برنامه ششم توسعه بخش قابل توجهی مربوط به اشتغال است به طوریکه پیش بینی شده درآخر برنامه ششم توسعه 950 هزار فرصت شغلی متناسب با جمعیت فعال ایجاد شود. به همین دلیل در برنامه ششم توسعه تکالیف جدیدی به دولت برای استخدام، حقوق شاغلان، بازنشستگان و کاهش بیکاری سپرده شده است؛ معافیت دو ساله از پرداخت سهم بیمه کارفرمایی در صورت جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی از جمله مواردی است که باید به آن اشاره کرد.

در ماده 86 برنامه ششم توسعه آمده است، برای ترغیب کارفرمایان و کارآفرینان بخش خصوصی و تعاونی به جذب نیروی کار جوان، کارفرمایانی که طی برنامه ششم توسعه نسبت به جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی با مدرک حداقل کارشناسی به صورت کارورزی اقدام کنند، از پرداخت سهم بیمه کارفرما برای مدت دو سال از تاریخ شروع به کار، معاف می باشند.

مهم ترین  دغدغه، بیکاری بخش قابل توجی از تحصیل کردگانی است که در میان آنها فارغ التحصیلان  دانشگاههای سراسری نیز دیده می شود یعنی افرادی که دولت با صرف هزینه عمومی اقدام به تربیت آنها کرده است ولی حالا شغلی وجود ندارد که از آن در جهت رشد و توسعه اقتصادی کشور بهر ه برداری کنند و این یعنی سرمایه گذاری در بخش تربیت نیروی انسانی  سوخته است. این در حالی است که در اسناد بالادستی از جمله سند چشم‌انداز 1404 اشاره شده که باید کشور اول منطقه و دهم جهان باشیم، زمانی می‌گفتیم چشم‌انداز 20 ساله اما هم‌اکنون 8 سال بیشتر به پایان‌ این سند زمان نداریم، باید توجه کنیم‌ آیا در مسیر رسیدن به‌ این چشم‌انداز حرکت کرده‌ایم؟

با توجه به اینکه جامعه ایران، جامعه‌ای جوان است و نسل آینده کشور را جوانانی خواهند ساخت که امروز  مهم ترین مطالبه آنها شغل است؛  تامین  اشتغال جوانان جویای کار که قریب به اتفاق آنها تحصیل کرده هستند، می تواند آینده رشد اقتصادی این کشور را تضمین کند و مسیر توسعه را برای ایران اسلامی هموار کند.

نیروی جوان هموار موتور محرک مهمی برای توسعه یک کشور است چرا که نیروی کار یک کشور را تامین می‌کند و اگر واحد سیاسی خواهان رسیدن به اقتصادی پایدار است باید از توانمدی نیروهای بالقوه در جهت خیزش اقتصادی نهایت بهره را ببرد. با توجه به وعده‌ ها و تمهیداتی که در بودجه سال 97 برای اشتغال‌زایی در نظر گرفته شده است، باید منتظر ماند دید آیا در اسفند سال آینده این چشم اندازهای ترسیم شده محقق می شود یا خیر؟

انتهای پیام/ باشگاه خبرنگاران