دسترسی ها

به گزارش خبرگزاری مبارکه نا به نقل از گروه بین الملل تهران پرس ، اکنون تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان به‌ریاست محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، در وین، پایتخت اتریش، حضور یافته تا برای آخرین بار پیش از پایان ضرب‌الاجل 3 آذر (24 نوامبر) به گفت‌وگو با شش قدرت جهانی بپردازند.

رسانه‌ها و کارشناسان امر گمانه‌زنی‌های گوناگونی درباره نتایج این مذاکرات مطرح می‌کنند، اما احتمال دستیابی به نوعی توافق نسبی توأم با تمدید گفت‌وگوها بیشترین رأی صاحب‌نظران را به خود اختصاص داده است.

از ظرفیت غنی‌سازی در ایران و نیز جدول زمان‌بندی لغو تحریم‌های ایران به‌عنوان بزرگترین چالش‌های مذاکرات نام برده می‌شود. در حالی که کشورمان بر ضرورت برخورداری از غنی‌سازی صنعتی در پایان دوره توافق نهایی (که خود محل مجادله است) تأکید دارد،‌ آمریکایی‌ها، به‌عنوان طرف اصلی مذاکره با ایران، خواهان محدود شدن توان غنی‌سازی ایران به‌نوعی ظرفیت دکوری هستند. در حوزه تحریم‌ها نیز تهران اصرار دارد که برچیده شدن آنها به‌صورتی مؤثر و محسوس انجام شود اما هدف غربی‌ها این است که تا حداکثر زمان ممکن ساختار تحریم‌ها را حفظ کنند، خواسته‌ای که با مخالفت مذاکره کنندگان کشورمان رویارو شده است.

اختلافات در حوزه‌های دیگر چون مدت زمان توافق نهایی، رآکتور اراک، آینده حوزه تحقیقات و توسعه در برنامه هسته‌ای ایران و نیز بازرسی‌ها از دیگر مسائلی هستند که در مذاکرات جاری به آنها پرداخته خواهد شد.

وزیر امور خارجه کشورمان در دور پیشین مذاکرات که در مسقط، پایتخت عمان برگزار شده بود، از همه دعوت کرده بود که برای آگاهی از نتیجه مذاکرات تا هفته جاری و گفت‌وگوهای وین صبر کنند. اکنون این مذاکرات شروع شده‌اند و خبرنگاران اعزامی خبرگزاری تسنیم به وین خوانندگان را در جریان لحظه به لحظه تحولات مذاکرات هسته‌ای قرار خواهند داد.

با این حال مذاکرات در ششمین روز از گفتگوهای هسته‌ای بین ایران و شش قدرت جهانی نیز با دیدارهای دو جانبه و چند جانبه ادامه خواهد یافت.

امروز سید عباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی، معاونین وزیر امور خارجه کشورمان، ساعت هشت و نیم به وقت وین (11 به وقت تهران) با نماینده چین در مذاکرات دیدار خواهند کرد. پس از آن دیپلمات‌های ارشد کشورمان در حضور هلگا اشمیت، معاون کاترین اشتون، با نمایندگان آمریکایی دیدار خواهند داشت و در نهایت نیز ساعت 10:30 به وقت وین (13:00 به وقت تهران) با سرگی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه دیدار خواهند کرد.

در این بین نیز محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، با جان کری، وزیر خارجه آمریکا، و کاترین اشتون، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به رایزنی خواهد پرداخت.

یک منبع آگاه در مصاحبه با ایتارتاس تصریح کرد که در شرایط کنونی هیات فرانسوی سخت ترین موضع را در مذاکرات هسته ای اتخاذ کرده است.

بر اساس این گزارش وی افزود: نشست ها در قالب یک دور از مذاکرات همچنان ادامه دارد و رایزنی ها و مشورت ها به مرحله سختی رسیده است.

آخرین دور مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 در شهر وین در حال برگزاری است و دو طرف تا 24 نوامبر یعنی دوشنبه فرصت دارند تا به توافق جامع هسته ای دست یابند. مذاکره کنندگان ایرانی و گروه موسوم به 1+5 در حال آخرین تلاش ها برای کاهش شکاف و اختلاف نظر بر سر مسائل اصلی و کلیدی هستند.

برخی کارشناسان انتظار یک توافق موقت دیگر را به جای دستیابی به یک توافق جامع دارند چرا که رسیدن به توافق جامع در این دور از مذاکرات نیز بسیار سخت است. در عین حال مقام های رسمی اعلام کرده اند که در خصوص تمدید قرارداد در این شرایط مذاکره نمی کنند.

از سویی ایتارتاس پیش از این نیز شانس کمی برای دستیابی به توافق نهایی هسته‌ای تا 3 آذر وجود دارد. یک منبع آگاه در مذاکرات هسته ای تاکید کرد که ایران و قدرت های 1+5 قادر نخواهند بود تا 24 نوامبر یعنی فردا دوشنبه سند نهایی مربوط به توافق را تثبیت کنند.

یک منبع نزدیک به مذاکرات هسته‌ای به تسنیم گفت که تا کنون هیچ بحثی از تمدید در مذاکرات مطرح نشده است و طرف‌ها در تلاش برای رسیدن به تفاهم سیاسی بر سر چارچوب و اصول کلی و موارد مهم هستند.

وی افزود: در صورتی که این تفاهم سیاسی حاصل شود، برای تکمیل جزئیات به مقداری زمان نیاز خواهد بود.

این منبع در پاسخ به این سوال که اگر در زمان باقیمانده تفاهم سیاسی حاصل نشود، گفت: طبیعی به نظر می‌رسد، در صورت عدم تفاهم سیاسی، به منظور عدم بازگشت به گذشته و جلوگیری از تخاصم، تمدید توافق ژنو در دستور کار قرار گیرد و طرفین این توافق را برای دوره‌ای دیگر تمدید کنند.

وی ادامه داد: تا این لحظه همه طرف‌های مذاکره‌کننده سعی بر رسیدن به تفاهم سیاسی داشته‌اند و دارند و باید منتظر ماند و دید که در ادامه مذاکرات چه اتفاقی می‌افتد.

مذاکرات ایران و 1+5 از روز سه‌شنبه در پایتخت اتریش و با ناهار کاری محمد جواد ظریف و کاترین اشتون آغاز شد. این مذاکرات روز یکشنبه وارد روز ششم خود می‌شود. تا کنون وزرای خارجه آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان نیز به این مذاکرات پیوسته‌اند. البته وزرای خارجه انگلیس و فرانسه الان در وین حضور ندارند و قرار است مجدد به این شهر بازگردند.

با توجه به درز اخبار کم از زمان شروع این مذاکرات، بازار گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای در آن بسیار داغ بوده است. هر چند که برخی رسانه‌ها از این گمانه‌زنی‌ها برای فضاسازی و موج‌سواری استفاده کرده‌اند. مباحثی نظیر تمدید یا ارائه پیشنهاد جدید از سوی 1+5 از جمله مواردی بودند که این چند روزه به شدت توسط رسانه‌های غربی تبلیغ شدند.

اما به نظر می رسد آنچه که در واقع در اتاق‌های مذاکره می‌گذرد، رد و بدل شدن ایده‌ها و پیشنهادها از طرف‌های مختلف بوده است و در این میان تیم ایرانی یکی از تیم‌هایی بوده است که بیشترین ابتکارعمل‌ها و پیشنهادها را ارائه کرده است.

اکنون پس از گذشت تقریبا یکسال از توافق ژنو در نوامبر سال گذشته، وقت آن آمده است که 1+5 تصمیم خود را برای توافق با ایران اتخاذ کند. غربی‌ها به ویژه آمریکایی‌ها در این چند روز با پایتخت‌ها و متحدانشان مشورت کرده‌اند و باید دید که آیا آنها آمادگی این توافق را دارند یا نه.

برخی منابع مطلع از جریان مذاکرات می‌گویند که دولت باراک اوباما در آمریکا اخیرا به واسطه انتخابات کنگره و باخت دموکرات‌ها به جمهوریخواهان در تنگنا قرار گرفته و تصمیم‌گیری درباره توافق هسته‌ای برای وی سخت‌تر شده است.

فشار لابی صهیونیستی و برخی کشورهای منطقه در کنار شکاف حاکمیتی آمریکا مزید بر علت شده تا تصمیم در این زمینه برای واشنگتن دشوار شود.

شاید به همین دلیل بود که دیروز آقای جان کری، وزیر خارجه آمریکا با برخی کشورهای عربی کنفرانس تلفنی برگزار کرد و با وزرای خارجه ترکیه، کانادا، و نخست وزیر اسرائیل از وین تلفنی گفتگو کرد.

وزرای خارجه انگلیس و فرانسه هم پس از حضور در وین پیشنهادها را به پایتخت‌های خود بردند تا رهبران ارشد این کشورها در این زمینه تصمیم‌گیری کنند.

اما هر چقدر که گروه 1+5 در میدان عمل از شکاف داخلی و نداشتن آمادگی کامل برای پذیرفتن واقعیت‌های صحنه برخوردار بوده، سعی کرده است این نواقص را با بازی رسانه‌ای جبران کند.

مواردی نظیر اینکه “پیشنهاد به ایران داده شده تا ظریف به تهران ببرد” از جمله تاکتیک‌های رسانه‌ای بوده‌اند که غرب در این کارزار استفاده کرده است. در صورتی که در چنین مذاکراتی، انواع و اقسام طرح‌ها و پیشنهادها از طرف‌های مختلف ارائه می‌‌شود. از آنجایی که ایران هم یک طرف عمده ماجرا بوده، مسلما طرح‌ها و ابتکارات زیادی را ارائه کرده است. بنابراین این گونه مانورهای رسانه‌ای و بازی “مقصرسازی” از طرف غربی کاملا انتظار بوده و با هدف فشار بر ایران است.