دسترسی ها

جلب” در لغت به معنی کشیدن، بردن، ربودن، کشانیدن و آوردن آمده است و در اصطلاح حقوق جزا عبارت است از دستگیری شخص معین و هدایت وی نزد دادگاه یا مقام تحقیقی که دستور دلالت وی را نزد خویش داده است.

اصولاً جلب متهم باید در نتیجه عدم حضور بدون عذر موجه وی پس از احضار توسط مقام قضایی صورت گیرد. به بیان دیگر جلب بدون سابقه احضار تخلف و موجب محکومیت انتظامی است، اما در مورد برخی جرایم معین، به دلیل اهمیت آنها و امکان متواری شدن متهم در صورت ابلاغ احضارنامه و یا از بین رفتن زمینه دستگیری متهم در صورت انتشار آگهی در مواردی که محل اقامت یا شغل یا کسب متهم مشخص نیست.

قانونگذار در ماده 118 قانون آیین دادرسی کیفری امکان جلب بدون احضار را پیش‌بینی کرده است، یعنی اینکه متهم جلب شود، بدون اینکه قبلا احضار شده باشد. موارد مذکور در این ماده حصری هستند و به جهت ارتباط با حقوق و آزادی متهم، فقط با حصول شرایط مذکور در این ماده و در محدوده نص قانون می‌توان بدون ارسال احضاریه اقدام به جلب متهم کرد.

این ماده مقرر می‌دارد: قاضی می‌تواند در موارد زیر بدون اینکه بدوا احضاریه فرستاده باشد، دستور جلب متهم را صادر کند: الف) در جرایمی که مجازات قانونی آنها قصاص، اعدام و قظع عضو است. ب) متهمینی که محل اقامت یا شغل و کسب آنها معین نبوده و اقدامات قاضی برای دستیابی به متهم به نتیجه نرسیده باشد.

ماده 180 لایحه جدید قانون آیین دادرسی کیفری با توجه به نقص ماده فوق و با پیش‌بینی جلب بدون احضار در جرایم مهم، مقرر می‌دارد در موارد زیر بازپرس می‌تواند بدون آن که ابتداء احضاریه فرستاده باشد دستور جلب متهم را صادر کند مثلا در مورد جرایمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات، قطع عضو و یا حبس ابد است و یا هرگاه محل اقامت، محل کسب و یا شغل متهم معین نباشد و اقدامات بازپرس برای شناسایی نشانی وی به نتیجه نرسد.

همچنین در مورد جرایم تعزیری درجه پنج و بالاتر در صورتی که از اوضاع و احوال و قرائن موجود، بیم تبانی یا فرار یا مخفی شدن متهم برود، در مورد اشخاصی که به جرایم سازمان یافته و جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی متهم باشند، قاضی می‌تواند بدون اینکه بدوا احضاریه فرستاده باشد، دستور جلب متهم را صادر کند.
منبع:باشگاه خبرنگاران