حاشیه قابل تأمل مذاکرات

نوروز ایرانی و تعطیلات طولانی مدت، افکار عمومی و رسانهای گروهی را از اخبار و سوژه­های ناب خبری دور می‌کند. یکی از خبرهایی که در هیاهوی تعطیلات نوروزی گم شد و آن طور که باید دیده نشد، اظهارات معاون وزیر خارجه آمریکا درباره مذاکرات هسته ­ای 5+1 با جمهوری اسلامی ایران بود.

«وندی شرمن» این بار بر خلاف قبل در خصوص روند مذاکرات، امتیازات و یا محدودیت­های طرفین و تهدید ایران صحبت نکرد و جزئیاتی از حواشی مذاکرات هسته ­ای مطرح ساخت که در جای خود جالب توجه و البته قابل تامل می­باشد.

معاون وزیرخارجه آمریکا در گفتگو با اندیشکده آمریکایی «آسپن» با تاکید بر اینکه «مذاکرات با زبان انگلیسی و بسیار ساده و روان انجام می‌شود»، گفته است: «ما اکنون در مذاکرات با ایران به اسم کوچک همدیگر را صدا می‌زنیم و به انگلیسی صحبت می‌کنیم، چیزی که خیلی با قبل فرق دارد و گفتگو را بسیار راحت‌تر کرده است. ما خانواده‌های همدیگر را نیز می‌شناسیم و هر وقت لازم باشد به هم ایمیل یا تلفن می‌زنیم…».

حال در شرایطی که پیشتر نیز برخی از اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌­ای کشورمان از انجام مذاکرات به زبان انگلیسی خبر داده بودند، ابراز رضایت و خوشحالی «وندی شرمن» از این اتفاق زمانی جالب­‌تر می‌­شود که نگاهی به مطالبه چند ساله رهبر معظم انقلاب در خصوص لزوم معرفی و ترویج «زبان فارسی» به عنوان زبان علمی در جهان داشته باشیم.

معظم له از حدود یک دهه قبل همواره به «مرجعیت زبان فارسی» تاکید کرده و با تشریح اهمیت «زبان» یک ملت در تقویت «هویت» و «اقتدار» ملی آن ملت، خواستار گسترش نفوذ «زبان فارسی» با استفاده از پیشرفت‌­های علمی کشور شده ­اند.

ایشان در همین زمینه در سال 1385 طی دیدار دانشگاهیان سمنان یادآوری نمودند که «در بنده در یکى از همین ملاقات­‌ها به دانشجوها گفتم شما براى 50 سال آینده برنامه‌ریزى کنید؛ توقع ما این است. منظورم در زمینه‌ علم است. هدف را این قرار بدهیم که 50 سال بعد، کشور شما یکى از مراجع عمده و درجه‌ اول علمى دنیا باشد؛ به طورى که اگر کسى خواست با تازه‌هاى دانش آشنا شود، مجبور بشود زبان ملى شما را یاد بگیرد. شما کارى کنید که در 50 سال آینده، این نیاز به زبان فارسى شما باشد…».

عین همین مطالبه در سال 1386 نیز در دیدار با نخبگان جوان کشور مطرح شد. رهبر معظم انقلاب در اجتماع مردم اسفراین در سال 1391 نیز به تکرار مطالبه خویش پرداخته و چنین فرمودند: «من چندى قبل به جوان­هاى دانشجو و نخبه این نکته را گفتم باید همت شما این باشد که در دنیا به وضعى برسیم که اگر کسى بخواهد به تازه‌هاى علمى دست پیدا کند، مجبور باشد زبان فارسى یاد بگیرد. جوانان ما این آینده را به عنوان یک آینده‌ حتمى و قطعى در نظر بگیرند، براى آن تلاش کنند، براى آن کار کنند…».

حضرت آیت‌­الله خامنه‌­ای در سال گذشته و در دیدار اساتید دانشگاه‌ها، یک بار دیگر به این موضوع پرداختند و این بار با بیان جمله معروف «نگران زبان فارسی‌­ام»، تاکید نمودند که «زبان فارسى این قدر ظرفیت و گنجایش دارد که دقیق‌ترین و ظریف‌ترین علوم و دانش­ها می‌­توانند با این زبان بیان شوند. زبان فارسى باید گسترش پیدا کند. باید نفوذ فرهنگىِ زبان فارسى در سطح جهان روزبه‌روز بیشتر شود. فارسى بنویسید، فارسى واژه‌سازى کنید و اصطلاح ایجاد کنید. کارى کنیم که در آینده، آن کسانى که از پیشرفت­‌هاى علمى کشور ما استفاده می­کنند، ناچار شوند بروند زبان فارسى را یاد بگیرند…».

و حالا جالب است که با وجود تاکید مکرر رهبر معظم انقلاب بر ترویج «زبان فارسی» در عرصه علم و فرهنگ جهانی، شاهد هستیم که بر خلاف سال­های قبل که حضور اعضای تیم مذاکرات هسته‌­ای ایران در نماز جمعه محل برگزاری مذاکرات، قطع مذاکرات برای اقامه نماز اول وقت و… به تیتر یک رسانه‌­های داخلی و خارجی تبدیل می­‌شد، حالا انجام مذاکرات به زبان انگلیسی، گفتگوی انگلیسی وزیر امور خارجه ایران با رسانه­‌ها و خبرنگاران غربی و… به یکی از تیترهای اول رسانه­‌ها بدل می‌­شود.

البته در این زمینه باید به توضیحات محمدجواد ظریف هم اشاره کرد، جایی که وزیر امور خارجه در گفتگو با خبرگزاری ­دولت با بیان اینکه «برخی افراد که انتقاد می­کنند چرا من به انگلیسی مذاکره می­کنم، باید بدانند اگر من به فارسی صحبت کنم نمی­‌توانم از اهداف، منافع و حقوق­مان آن گونه که از طریق زبان انگلیسی امکان دارد، دفاع کنم»، اظهار داشته است: «علت این امر این نیست که من معتقدم انگلیسی زبان برتر است، بلکه معتقدم بر اساس مطالعاتی که انجام شده است هیچ مترجمی نمی­تواند 100 درصد مفهومی که ارائه می­شود را منتقل کند…».

با وجود این توضیحات همچنان می­توان این سوال اساسی را مطرح کرد که نسبت بین «نگرانی» رهبر معظم انقلاب از وضعیت کنونی «زبان فارسی» در عرصه علم و فرهنگ جهانی با «احساس رضایت» و «راحتی» «وندی شرمن» از انجام مذاکرات هسته‌­ای به «زبان انگلیسی» با تیم جدید هسته­‌ای جمهوری اسلامی ایران چیست و مسئولین ایرانی چه نقشی در تحقق مطالبه چندین ساله رهبری برای «مرجعیت زبان فارسی» دارند؟!
منبع: شبکه اطلاع رسانی دانا