“مجید تخت روانچی”، “معاون اروپا آمریکای وزارت امور خارجه” کشور از ابتدای مذاکرات ایران و 5+1 در دولت یازدهم در تیم مذاکره کننده حضور داشته است.
روانچی که از او به عنوان دیپلمات آرام و کارکشته ایرانی یاد می‌شود، متولد سال 1337 است و از 25 سالگی به عنوان دیپلمات مشغول به فعالیت بوده است. سفیر سابق ایران در سوئیس، در آمریکا مهندسی عمران در “دانشگاه کانزاس” خوانده و در همانجا فوق لیسانس این رشته را دریافت کرده است.
وی دارای مدرک “کارشناسی ارشد اقتصاد سیاسی” از “دانشگاه فوردهام” آمریکا بوده و مدرک دکترای علوم سیاسی خود را نیز از “دانشگاه برن” سوییس دریافت کرده است.
آخرین دور مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 در پایتخت اتریش در حالی به پایان رسید که دو طرف با ابراز رضایت از این دور از مذاکرات توافق کردند دور بعدی گفتگوها در آخرین روزهای سال 1392 برگزار شود.
حال پس از “مذاکرات وین”، معاون اروپا آمریکای وزیر امور خارجه ایران به گفتگو با باشگاه خبرنگاران نشست و به موارد بسیاری از جمله، مونولوگ یک ساعته وزیر خارجه کشور در جلسات، ادعاهای موجود در مورد مطرح شدن شدن موشک‌های بالستیک ایران در مذاکرات، ماجرای فریادهای ظریف بر سر وزیر خارجه آمریکا و … پرداخت.
در زیر مصاحبه مشروح معاون اروپا آمریکای وزارت امور خارجه کشور را مشاهده می‌کنید:
(به دلیل حساسیت موضوع مصاحبه، در بخش‌هایی از متن زیر عین واژه‌های به کار برده شده از سوی معاون اروپا آمریکا وزارت امور خارجه به رشته تحریر در آمده است.)
در پایان مذاکرات وین عنوان شد که نه چیزی به نام paper داریم و نه Non-paper، آمریکایی‌ها پس از توافق ژنو، با شیطنت‌ها و اظهاراتی که داشتند برخلاف “روح توافق” عمل کردند. حال براساس توافق صورت گرفته در وین چه تضمینی وجود دارد آمریکایی‌ها این بار نیز اقداماتی برخلاف مذاکرات انجام ندهند؟
تخت روانچی: اینکه اتفاقی ممکن است بیافتد ما باید حواس‌مان باشد، باید هوشیار بوده و توقع هر اتفاقی را داشته باشیم و در صورت مشاهده هر نوع ناهنجاری و بداخلاقی از طرف مقابل، حال چه به صورت موضع یا چه به صورت علنی، این‌ها را تذکر می‌دهیم و به آنها هشدار داده‌ایم که این اقدامات عواقب خوبی ندارد.
برای مثال در حالی که مذاکرات در حال انجام است، برخی از مقامات غربی حرف از روی میز بودن همه انتخاب‌ها می‌زنند که البته این امر باعث نگرانی ما نبوده و از این بابت احساس نگرانی نمی‌کنیم، اما به آنها( گروه 1+5) تذکر دادیم که این اقدامات نشان می‌دهد طرف مقابل جدی نیست و این خوب نیست.
به آنها گفتیم شما در مذاکرات یا جدی هستید یا نیستید. نمی‌توانید در مذاکرات بگویید که جدی هستیم و می‌‌خواهیم کار را پیش ببریم، ولی در بیرون، مواضعی اتخاذ کنید که نشان دهد شما در کارهای خود جدی نیستید.
ما در طول مذاکرات این موارد را به طرف مقابل تذکر دادیم و خواهیم داد، به همین دلیل باید مراقب باشیم تا سوءاستفاده نکنند و در آینده هم مراقب هستیم که چنین اتفاقی نیافتد.
آمریکایی‌ها تا به حال چند تذکر از سوی هیئت ایرانی دریافت کرده‌اند؟
تخت‌روانچی: تعدادشان زیاد است، اما دقیقا نمی‌دانم. از زمان مذاکرات ژنو موارد لازم را به طرف غربی تذکر داده‌ایم، در ابتدای مذاکرات وین، آقای ظریف قبل از آغاز مذاکرات در سطح معاونین، در جلسه‌ای که با خانم اشتون داشتند، حدود 45 دقیقه صحبت کردند و قسمت عمده آن شاید همین تذکراتی که شما می‌گویید بود، حالا اینکه بخواهیم تعداد مشخص کنیم، خیلی جالب نیست که چند تذکر صورت گرفته، موضوع کیفیت آن هست، موضوع محکم طرح کردن مسئله است، موضوع این است که شما حواستان باشد که چیزی از قلم نیفتد و ما این کار را به دفعات در طول چند ماه گذشته انجام دادیم.
در جریان مذاکرات وین، خبرنگار اعزامی باشگاه خبرنگاران سوالی از سرگئی ریابکوف، مذاکره‌کننده ارشد روسیه درباره ادعاهای مطرح شده درباره طرح موضوع موشک‌های بالستیک ایران در مذاکرات از ظرف آمریکایِی‌ها گفت: این بحث برای ایرانیان سخت است و ما دلایل آن را می‌دانیم. حال سوالی که مطرح می‌شود این است آیا واقعا آمریکا بحث موشکی ایران را در مذاکرات چه به صورت دوجانبه و چه در جلسات غیر رسمی مطرح کرده‌اند یا خیر و آیا تذکری از طرف ایران در این زمینه هم دریافت کردند؟
تخت روانچی: نمی‌خواهم وارد محتوای مذاکرات بشوم که آنها چه گفتند و ما چه گفتیم، ولی ما خیلی روشن به طرف مقابل گفتیم که نمی‌پذیریم موضوعات خارج از بحث هسته‌ای مطرح بشود، حالا این موضوع می‌تواند بحث دفاعی ما باشد، می‌تواند بحث فناوری ما باشد، هر بحثی که خارج از بحث هسته‌ای است ما نمی‌پذیریم و فکر می‌کنیم این را طرف مقابل هم درک کرده است.
یعنی اینگونه نیست که بگوییم آنها در یک عالم دیگری هستند، احساس ما این است که برای طرف مقابل هم کاملا روشن است که اگر بخواهیم مذاکرات پیشرفتی داشته باشد باید تنها روی که کاری که اکنون روی دستمان است تمرکز کنیم.
بنده در برنامه گفتگوی ویژه خبری هم عنوان کردم که اجازه نمی‌دهیم توافق ژنو مجددا مورد مذاکره قرار بگیرد و این هم گفتیم در مذاکرات، به هیچ وجه بحث مذاکره مجدد وجود نخواهد داشت، در بحث دفاعی‌مان هم به آنها این مسئله را متذکر شده‌ایم و احساس من این است که آنها هم این مسئله را درک کردند.
وندی شرمن پس از پایان مذاکرات وین به سرزمین‌های اشغالی رفت و در آنجا با اشاره به اینکه لغو کامل تحریم‌های ایران منوط به اطمیان کامل از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران است گفت:همه چیز مبتنی بر راستی آزمایی و راستی آزمایی و راستی آزمایی و همچنین درباره اقدامات عینی و گام هایی است که به ما نشان دهد که ما می توانیم به این اهداف برسیم.”
همزمان اولی هاینونن، رئیس پیشین بازرسان تسلیحاتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و عضو ارشد “موسسه بلفر” ادعا کرده است:روند راستی‌آزمایی وقت‌گیر خواهد بود و سال‌ها طول خواهد کشیدو کاخ‌سفید و هم‌پیمانانش به دنبال تمدید توافق ژنو تا 25 سالبرای حصول اطمینان حداقلی درباره برنامه هسته‌ای ایران هستند.
با این وجود به نظر شما در صورت دستیابی به توافق نهایی آیا تمام تحریم‌ها لغو خواهند شد؟ این راستی‌آزمایی که آمریکایی‌ها ازآن صحبت می‌کنند چیست؟
تخت روانچی: اینکه خانم شرمن در سرزمین‌های اشغالی یا در واشنگتن یا در هر جای دیگری چه اظهاراتی مطرح می‌کنند، در حقیقت ملاک کار ما نیست. ممکن است آمریکایی‌ها برای مصارف داخلی خودشان هزار تا چیز بگویند.
گرچه ما صحبت‌ها و مواضع مقامات آمریکایی را رصد می‌کنیم، ولی حساب زیادی روی این صحبت‌ها باز نمی‌کنیم.
ما براساس توافق ژنو باید در مورد گام نهایی، در مورد دوره‌ای که مطرح است و در مورد اینکه در گام نهایی آن عناصری که باید روی آنها تفاهم بشود مانند تحریم‌ها، در مورد زمان شروع و پایان تحریم‌ها هم به توافق برسیم و این لزوما به این معنا نیست که اگر در دوره نهایی گام نهایی یک تعداد سال وجود داشته باشد، حالا من نمی‌خواهم رقم به شما بدهم، زیرا نمی‌خواهم مشخص کننده نظر ما باشد، ولی آن دوره لزوما به این معنا نیست که تحریم‌ها در پایان آن لغو خواهد شد، این‌ها مواردی است که باید در مذاکرات به آن رسید.
ممکن است خانم شرمن رقم‌هایی را اعلام کنند و البته آنها می‌دانند که از دید ما این رقم‌ها اصلا قابل قبول نیست. خیلی به این حرف‌ها توجه نکنید.
در زمان انجام مذاکرات ژنو، برخی از سایت‌ها به نقل از یک منبعی که معلوم هم نبود، مدعی شدند، دکتر ظریف دوبار پیاپی بر سر جان کری فریاد کشیده‌اند، آیا شما این موضوع را تایید می‌کنید؟
تخت روانچی: خیر، بحث داد زدن اصلا در شأن نیست که بخواهیم به این ن چیزها متوصل شویم. طبیعتا آقای ظریف، بنده، آقای عراقچی خیلی صریح نظرات خود را بیان کردیم و خیلی هم محکم گفتیم، اگر در زمانی که اسناد مرتبط منتشر شود، مشخص خواهد شد که مثلا جلسه ژنو 2 که تا دیروقت طول کشید وزرای خارجه همه نشسته بودند آقای ظریف آنجا شاید حدود یک صحبت کرد و وزیر خارجه یک کشور که نمی‌خواهم از او نامی ببرم، خیلی صریح و روشن، راحت حرفش را زد و انتقادش را کرد.
ما نگرانی نداریم از اینکه بخواهیم خیلی صریح صحبت کنیم، رودربایستی هم با کسی نداریم، براساس منافع ملی خود عمل می‌کنیم، حالا فلان وزیر بدش بیاد، خوشش بیاد ولی اینکه بخواهیم خدای ناکرده جاروجنجال کنیم، داد و بیداد کنیم اصلا در شأن نیست، ما نیازی به این کار نداریم، منطق ما آنقدر قوی هست که اصلا نیاز به این کار نداریم.
در صورتی که احساس شود منافع ملی در مذاکرات به خطر خواهد افتاد، آیا ممکن است گفتگوها منجر به توقف شود؟
تخت‌روانچی: امیداریم به آنجا نرسیم ولی بالاخره اگر با زیاده‌روی و زیاده‌خواهی طرف مقابل مواجه بشویم خود به خود ما هم تصمیماتی که لازم باشد را اتخاذ می‌کنیم.
منبع: باشگاه خبرنگاران
Saturday, 2 November , 2024