به گزارش مبارکه نا به نقل ازپایگاه اطلاع رسانی هفته نامه سلامت مهم ترین بیماری های کلیوی کدامند، چگونه تشخیص داده می‌شونند، عوامل خطرزا کدامند؟….
از بین هر 20 فرانسوی، یکی شان کلیه هایی بیمار دارند و خودشان این موضوع را نمی‌دانند!
نزدیک به سه میلیون فرانسوی از یک بیماری کلیوی رنج می‌برند. با این حال، اکثر آنها از این موضوع اطلاع ندارند! در واقع، بیماری های کلیوی قبل از رسیدن به مراحل پیشرفته علائم خاصی از خود نشان نمی‌دهند. اغلب این بیماری ها دیر تشخیص داده می‌شوند. حال آنکه، تشخیص زود، می‌تواند شدت آسیب ها را کم و یا حتی متوقف کند.
کلیه ها: صافی های بدن
کلیه ها ضایعات سمی را که از نابودی سلول های بدن و هضم مواد خوراکی ایجاد می‌شوند، از بدن خارج می‌کنند. بریژیت لانز، نفرولوژیست و دبیر کل بنیاد کلیه، می‌گوید: «سلول های بدن ما برای زنده بودن نیاز به انرژی و مواد مختلف دیگری دارند، که این نیاز توسط مواد غذایی تأمین می‌شود.
ضایعات تولید شده توسط این مراحل اغلب توسط خون جذب و توسط کلیه ها تصفیه می‌شود. سپس این سموم وارد ادرار می‌گردند» .ضمناً، در موارد بیماری های کلیوی، بدن توسط ضایعات خودش، سمی می‌شود…
کلیه: کارخانۀ تولید هورمون ها
اما نقش کلیه ها فقط به تصفیه کردن خون محدود نمی‌شود. در واقع، کلیه ها هورمون هم تولید می‌کنند. بریژیت لانز اضافه میکند: «اولین آنها، رنین است که فشار خون را تنظیم میکند. به همین دلیل است که نارسایی کلیوی مزمن اغلب همراه با پرفشاری خون است!»
ضمناً کلیه ها اریتروپویتین معروف را هم می‌سازند که به خاطر دوپینگ شناخته شده است… . این هورمون بر ساخت مغز استخوان در تولید گلبول های قرمز خون اثر می‌گذارد. کمبود این هورمون بر اثر نارسایی کلیوی باعث کم خونی می‌شود.
در نهایت کلیه ها کالسیتریول هم تولید می‌کنند، که باعث جذب کلسیم توسط روده می‌شود. بعد از آغاز یک بیماری کلیوی، کالسیتریول هم کمتر تولید می‌شود. در صورت کمبود کلسیم، بدن کلسیم مورد نیازش را از استخوان ها برمی‌دارد که این موضوع باعث شکنندگی اسکلت بدن می‌شود.
بیماری های کلیوی: دلایل متعدد
بیماری های کلیوی ممکن است در اثر عفونت های میکروب هایی مانند استرپتوکوک ایجاد شوند.
همچنین جذب مواد سمی، خصوصاً برخی داروها، نیز ممکن است کارکرد نامناسب کلیه ها را در پی داشته باشد.
در نهایت، کلیه ها با افزایش سن، کارکرد کمتری دارند… در واقع، از 60 سالگی به بعد، در ازای هر 10 سال، 10% از عملکرد کلیه ها کاسته می‌شود.
انسداد سرخرگ های کلیوی
یکی از دلایل اصلی نارسایی کلیوی انسداد سرخرگ های کلیه است. بریژیت لانز در این باره اظهار میکند: «از پنجاه سالگی به بعد، دیوارۀ سرخرگ های کلیوی ممکن است ضخیم شود و رسوب کلسترول را در خود به دنبال داشته باشد. این همان ورم وریدی است! عبور خون به سمت کلیه کاهش می‌یابد. بنابراین بافت کلیوی، کم کم خراب می‌شود». ا
غلب اوقات، تشخیص زودرس این انسداد به کمک آنژیولاستی قابل درمان است. بیژیت لانز در ادامه توضیح میدهد که: «یک بالون کوچک وارد ناحیۀ منقبض شدۀ سرخرگ می‌شود و طی سی ثانیه آن را باد میکند. به این ترتیب این ورم از بین می‌رود و خون می‌تواند دوباره به شکل طبیعی در رگ به جریان بیافتد. این درمان می‌تواند باعث بهبود جزئی نارسایی کلیوی گردد.»
دیابت و نارسایی کلیوی
دیابت نیز مسئول یک چهارم موارد نارسایی کلیوی است و این نسبت دائماً در حال افزایش است. بریژیت لانز در این باره هشدار میدهد که: «دیابت اغلب همراه با پرفشاری و البته افزایش بسیار زیاد چربی خون است. این دو عامل، آسیب های کلیوی را با خود به همراه دارند» بازهم زمان اهمیت بالایی می‌یابد! هر چه دیابت زودتر تشخیص داده و درمان شود، از بین رفتن کلیه نیز کندتر خواهد شد.
کلیه ها: علائم هشدار دهنده
در ابتدای بیماری های کلیوی، اغلب علائم خاصی وجود ندارد. بریژیت لانز اضافه میکند: «نارسایی کلیوی کم کم با خستگی بیش از حد بر اثر انجام یک کار، از دست دادن اشتها و نیاز به دفع ادرار به دفعات هنگام شب، احساس می‌شود.» به طور کلی عدم کارکرد کلیه ها، در موارد پرفشاری خون، یا بعد از آزمایش ادرار کشف می‌شود. با پیشرفت درجه و شدت نارسایی کلیوی، پزشکان بر روی آزمایش خون حساب می‌کنند. اصلی ترین فاکتور کراتینین است، یعنی میزان کراتینین در خون سنجیده می‌شود.
لانز در این باره توضیح میدهد و می‌گوید: «کراتنین از نابودی طبیعی سلول های ماهیچه ای در بدن تولید می‌شود. اگر کلیه ها درست کار نکنند، میزان کراتنین خون افزایش می‌یابد.»
جلوی وخامت اوضاع را بگیرید
به محض اینکه نارسایی کلیه تشخیص داده شد، برای پیشگیری از وخامت شرایط باید درمان آغاز شود. بریژیت لانز تصریح میکند: به این منظور، «در ابتدا باید فشار خون به وسیلۀ دارو کنترل شود. سپس باید فرد بیمار در روش تغذیه اش تجدید نظر کند. در واقع، تغذیه ای سرشار از پروتئین کار کلیه ها را زیاد میکند و باعث ایجاد ضربه به عملکرد کلیه می‌گردد.» ضمناً توقف در استعمال دخانیات ضروری است. در واقع، سموم دخانیات روند پیشروی نارسایی کلیوی را سرعت می‌بخشد.
زمانی که کلیه ها دیگر کار نمی‌کنند!
به محض اینکه نارسایی کلیوی شدید شود، باید درمان توسط دیالیز را شروع کرد. دیالیز خون را از مسیر یک غشا نیمه نفوذ پذیر تصفیه میکند. در فرانسه، حدود 8000 در سال این درمان را آغاز می‌کنند و بیش از 35000 نفر به طور مرتب دیالیز می‌شوند.
بیماران بین همودیالیز و دیالیز پرتیونیل حق انتخاب دارند. در همودیالیز خون از رگ بازو برداشته می‌شود و به سمت دیالیز شونده، هدایت می‌گردد. سپس خون تصفیه و به داخل رگ تزریق می‌گردد. در عوض، در موارد همودیالیز پرتیونیل، دو لیتر از یک محلول به شکم وارد می‌شود. این محلول پریتوان است، که غشای اندام های شکمی را می‌پوشاند. این ماده نقش تصفیه کننده را بازی میکند…
پیوند کلیه
درمان سنگین دیالیز برای بسیاری از بیماران سخت است و زندگی را برای آنها طاقت فرسا میکند. بنابراین پیوند کلیه روشی برای درمان است. سابرینای 33 ساله که استاد دانشگاه است اطمینان میدهد و می‌گوید: «به علت نارسایی کلیه که بر اثر یک بیماری ژنتیکی برایم رخ داد، 12 سال است تحت درمان دیالیز قرار داشتم، سه بار در هفته و هر بار چهر ساعت.
دیالیز یک مشکل جسمی واقعی است، که خستگی شدید و آسیب تدریجی به بقیۀ بدن را به دنبال دارد. در 17 سالگی، شانس دریافت پیوند کلیه را داشتم. این پیوند مانند یک تولد مجدد بود.» پیوند کلیه بین یک گیرندۀ کلیه و اهداکننده ای که دچار مرگ مغزی شده، یا یک اهداکنندۀ زنده (دوقلوها، والدین…) صورت می‌گیرد. پیوند کلیه بیمار را از دیالیز راحت میکند، اما این به معنای پایان درمان نیست.
چگونه باید از کلیه ها محافظت کرد؟
برخی اصول بسیار ساده به حفظ سلامت کلیه ها کمک می‌کنند. بریژیت لانز در این باره توصیه هایی دارد: «باید متناسب با نیازتان آب کافی بنوشید (حداقل یک لیتر در روز) و این میزان را برای راحت تر شدن کار کلیه ها به چند مرحله تقسیم کنید. مراقب باشید تا تغذیه ای متعادل داشته باشید تا از افزایش وزن و بالارفتن کلسترول جلوگیری شود.
زیاد نمک استفاده نکنید زیرا مصرف زیاد نمک باعث پرفشاری خون می‌شود.» از هر گونه خوددرمانی بپرهیزید. در واقع، مسکن های غیراستروئیدی که شامل آسپرین هم می‌شوند، می‌توانند کلیه ها را سمی کنند. این مورد دربارۀ مسکن هایی مانند پاراستامول، اگر به میزان زیاد و به مدت طولانی مصرف شوند، نیز صدق میکند. لانز در این رابطه می‌گوید: «در رابطه با مصرف بیش از حد مسهل ها یا مدررها و مصرف محصولاتی که ترکیبات آنها برای تان شناخته شده نیست مانند برخی گیاهان چینی، مراقب باشید. در پایان، حواس تان به رژیم های غذایی پرپروتئین هم باشد، این دسته از خوراکی ها، کلیه ها را خسته می‌کنند!»
کلیه ها گران بها هستند، به خاطر آنها تغذیۀ مناسبی داشته باشیم…
تشخیص بیماری
از آنجایی که آغاز بیماری فاقد علامت است، باید به فکر تشخیص بیماری باشید تا بتوان جلوی وخامت آن را گرفت. افراد در معرض خطر حتما باید با پزشک شان صحبت کنند! افراد در معرض خطر یعنی اشخاص بالای 50 سال، کسانی که فشار خون شان بالاست، افراد خیلی چاق، مبتلایان به دیابت، سیگاری ها و کسانی که سابقۀ فامیلی بیماری های مجاری ادرار یا بیماری کلیوی را دارند.
Saturday, 16 November , 2024