دسترسی ها

سید ولی‌رضا نصر پسر سید حسین نصر (اسلام‌شناس و استاد مطالعات اسلامی دانشگاه جورج واشنگتن)، استاد دانشگاه، از اساتید مسائل خاورمیانه در غرب است ، او رئیس مدرسه مطالعات بین‌المللی پیشرفته دانشگاه جانز هاپکینز است و عضو پیوسته ارشد مؤسسه بروکینگز و مشاور ریچارد هولبروک در کابینه است.

وی چند سال قبل از مدعوین کاخ سفید و رسانه‌های آمریکایی در موضوعات جهان اسلام بوده و مقالات و کتب زیادی را به چاپ رسانیده‌است.

ولی نصر هم‌اکنون استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه تافتس و عضو شورای روابط خارجی آمریکا و عضو وابسته به مدرسه جان اف کندی دانشگاه هاروارد می‌باشد ، او دکترای خود را از دانشگاه‌ام‌آی‌تی و دانشگاه تافتس دریافت نمود و تا کنون در چندین دانشگاه همانند دانشگاه استنفورد و دانشگاه کالیفرنیا در سن دیگو تدریس می کند.

صدر از سال 2008 مشاور باراک اوباماست و از جمله متنفدترین صاحب نظران مسائل خاورمیانه در آمریکا محسوب می‌شود.

سیدولی‌رضا ‌نصر روابط نزدیکی با دموکرات‌های آمریکا دارد و مشاوره هایی نیز به هیلاری کلینتون می دهد ، همکاری با دنیس راس (دیپلمات برجسته آمریکا در امور خاورمیانه) و عضویت در شورای روابط خارجی آمریکا (CFR) نیز در سوابق وی دیده می‌شود.

ولی رضا‌ نصر همچنین به خاطر نگارش کتا‌ب‌ها و مقالاتی درباره مذهب شیعه از جمله (The Shia Revival) چهره شناخته شده ای در غرب محسوب می‌شود.

مشاور جدید اوباما فرزند سیدحسین نصر است که با نگارش مقالات و کتاب‌های متعدد درباره فلسفه اسلامی، اعتبار قابل ملاحظه‌ای در محافل دانشگاهی غرب دارد.

وی عضو شورای روابط خارجی آمریکاست، مؤسسه ای که معتبرترین مرکز مشاوره به رئیس جمهور ایالات متحده در مسائل سیاست خارجی میدهد ؛ او با برخی اعضاء حزب مشارکت از جمله هادی سمتی ارتباطات بسیار نزدیکی دارد و به دلیل برخورداری ازاین رابطه های داخلی، مورد توجه ویژه سیاستگذاران کاخ سفید بوده و هست.

وی از زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد با وزاری خارجه و مسئولین ایران در جلسات مختلف دیدار داشته و در سال 88 طی سفری به ایران با وزیر خارجه وقت ایران دیدار کرد که در آن زمان منوچهر متکی در مورد سفر ولی‌رضا نصر، مشاور خاورمیانه‌ای اوباما به ایران گفت: هر ایرانی در هر جای دنیا می‌تواند به کشور خود سفر کند و در این مورد مشکلی نیست.

در زیر گفتگوی بوتیا با وی را در خصوص مسائل عراق و سوریه و همچنین مذاکرات ایران با گروه 5+1 می خوانید :

نظر شما در مورد موضوعات پیش آمده در عراق چیست؟ آیا فشار ایالات متحده و غرب در ایران کشور تاثیر داشته است یا خیر؟

نصر : کشور عراق با سوریه از خیلی جاهات تفاوت دارد.ایران مدیون شخص مالکی نیست اما رویکرد متفاوتی در مورد موضوعات مختلف دارد. نوع دوستی ایران با عراق در مقایسه با روابط دوستانه ای که با اسد در سوریه دارد متفاوت است. از طرف دیگر ایرانی ها منافع زیادی در عراق دارند که که شامل حفاظت از موقعیت و حمایت از شیعیان و اماکن مقدسه می شود.

از طرف دیگر نگرانی ایران در مورد گروهک داعش که تهدیدی جدی علیه اماکن مقدس در عراق هستند، بسیار زیاد است. ایرانی ها عقیده دارند که حفاظت از این اماکن وظیفه است، بنابراین ایران نمی خواهد که نظام عراق از هم بپاشد.

پس نوری مالکی برای ایران هم یک مسئولیت و هم یک تهدید است. اما در حال حاضر او توانسته شیعه های عراق را در کنار هم نگه دارد.جمهوری اسلامی ایران نمی خواهد نوری مالکی را با رهبر دیگری جایگزین کند که مورد قبول سنی ها باشد. ایران با رهبری که مورد پذیرش داعش و رهبران طایفه ای قرار داشته باشد، موافقت نمی کند.

در این زمان که مذاکرات هسته ای با ایران است ،آیا این امکان وجود دارد که ایران و آمریکا در مورد عراق همکاری کنند؟

نصر: این واقعیت وجود دارد که مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا پیشرفت هایی را داشته است و این امید وجود دارد که آنها دست کم می توانند گفتمان سازنده ای در مورد عراق داشته باشند،البته این به معنی دستیابی آنها به یک توافقنامه جامع نیست.

بر اساس سیاست های داخلی و سیاست خارجی انقلاب می توان گفت که اکنون فضای مانور ایران و آمریکا درباره عراق بیش از گذشته است. بنابراین ایده مذاکره با آمریکا یا برپایی کنفرانس بین المللی در مورد عراق که ایران نیز در آن مشارکت فعال داشته باشد در مقایسه با سال های قبل واقع بینانه تر به نظر می آید.

بنابراین مذاکرات هسته ای می تواند به نوعی تعامل منطقه ای با ایالات متحده در مورد عراق را منجر شود.این موضوع از جمله موضوعاتی است که در آن دیپلماسی بدون کلام بهتر از سخن پراکنی های علنی عمل می کند.در مذاکرات هم به نظر می رسد که ایران دست برتر را دارد.

در صورتی که آمریکا و ایران مذاکرات با یکدیگر را متوقف کنند و پیشرفتی در این روند نداشته باشند پیامدهای آن متوجه عراق هم می شود. اکنون مساله هسته ای به محور اساسی روابط بین ایران و آمریکا مبدل شده است. این مساله فضایی را ایجاد کرده که دو کشور بتوانند در آن تعامل سازنده ای داشته باشند یا نداشته باشند.

ایران سیاست خود را به طور کاملا مجزا از ایالات متحده دنبال می کند. اما نکته مهم این است که در عراق بر خلاف سوریه، سیاست مستقل ایران با آنچه که آمریکا دنبال می کند همخوانی زیادتری دارد. این در حالی است که در سوریه سیاست ایران و آمریکا کاملا متضاد با یکدیگر است.

در سوریه آمریکا از مخالفان دولت بشار اسد حمایت می کند و ایران از شخص بشار اسد و از به اصطلاح جبهه مقاومت. اما در عراق هر دو کشور با تهدیدی به نام داعش مواجه شده اند که اتفاقا در یک جبهه در مقابل آن قرار گرفته اند.

پس می توان گفت ایران و آمریکا می توانند با هم همکاری کنند حتی اگر با هم وارد مذاکره نشوند. از طرف دیگر ما در شرایطی هستیم که ایران می تواند دولت ها در عراق و سوریه را کنترل کند و این واقعا باور نکردنی و شگفت آور است.

ایران دهه هاست که روی این دو دولت سرمایه گذاری کرده است. به همین دلیل است که ایران نمی خواهد از آنها دست بکشد. از سوی دیگر ایران در عراق در مقایسه با سوریه حرف بیشتری برای گفتن دارد زیرا اکثریت جمعیت عراق شیعه هستند.

سیاست مناسب برای آمریکا در این برهه از زمان چیست؟

نصر:سیاست مناسب برای آمریکا تعامل دیپلماتیک است.