انصراف از دریافت یارانه آن طور که باب میل دولت بود پیش نرفت. دولت برای پوشش هزینههای خود نیاز به انصراف حدود 22 میلیون نفر داشت که در عمل حدود 2 میلیون 400 هزار نفر انصراف دادند.
تحلیل های بسیاری در چرایی انصراف کمتر از انتظار مردم از دریافت یارانه بیان شده است. در همین رابطه محمد غرضی، نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم به چرایی این مسئله پرداخته است:
تسنیم: به نظر شما، مسیری که دولت در اجرای گام دوم هدفمندی یارانهها در پیش گرفته درست است؟
غرضی: طبیعت یارانه یک سیاستی است که دولت ها برای رفع گرفتاری مردم و طبقه نیازمند از آن استفاده میکنند. شرط اول پرداخت یارانه این است که هدفمندی یارانه ها بر زندگی مردم تاثیر نگذارد و سبب تورم نشود. اگر اجرای هدفمندی یارانه ها تورم زا باشد، لذا جامعه به ویژه اقشار مستضعف به شدت آسیب میبینند. در سال 1360 برای اولین بار من این کار را کردم. قیمت هر لیتر بنزین را از 1 تومان به 3 تومان افزایش و مابه التفاوت آن را به افراد روستایی 60 سال به بالا دادم. این سیاست موثر بود و کسی هم مخالفت نکرد. هیچ یک از احزاب نسبت به این موضوع اعتراض نکرد. وقتی اجماعی بر سر مسئلهای حاصل شود، دولت راحت کارش را انجام میدهد. اما زمانی که در جامعه در اجرای یک سیاست اختلاف نظر باشد، دولت را در اجرا دچار مشکل میکند. هم در گام اول و هم در گام های بعدی یارانه به جای کمک به مردم و ضعفا برعکس عمل کرد. دلار از 1000 تومان به 3000 تومان رسید. تورم افزایش یافت. به نظر میرسد در اجرای این سیاست اجماع بین آحاد جامعه وجود ندارد لذا مسیر پیش روی، قدری با مشقت است.
تسنیم: میزان انصراف مردم از دریافت یارانه چه پیامی دارد؟
غرضی: به نظر من، تحلیل مردم این است که هر چه پول بیشتر دست دولت بدهیم، دولت پول را بیشتر حیف میکند چرا که دولت بد خرج است. هر چند که مردم به آقای روحانی رای دادند ولی خودشان بهتر میدانند که چگونه باید خرج کنند. به نظر من کسی انصراف نداده است. کسانی از جمله من که در این مرحله ثبت نام نکردند غالبا همان کسانی بودند که مرحله اول نیز ثبت نام نکرده بودند. لذا در این مرحله کسی انصراف نداده است. با ثبت نام یارانه، جامعه با دولت حرف زد. پیام جامعه این است که کارگزاران مُسرف هستند.
تسنیم: پس به نظر شما دلیل اصلی عدم انصراف مردم از دریافت یارانه، نوع هزینهکرد دولت است
غرضی: بله. تجربه نشان داده که دولت ها در هزینهکردن چندان عاقلانه عمل نمیکنند. این ربطی به شخص ندارد بلکه به نهاد دولت مربوط است. مردم خودشان بهتر میدانند چه چیزی را نیاز دارند. این تشخیص را دولت ندارد. دولت ها در سیاست های خود بخشی از مشکل را حل میکنند ولی در بخش دیگر معضلات فراوانی ایجاد میکنند. دولت توانایی کنترل هزینههای خود را ندارد من در مناظره های ریاست جمهوری اعلام کردم که دولت بدون تورم، مناسب است. دولت نباید بیش از درآمد خود هزینه کند. متاسفانه همیشه دولت ها عکس این موضوع را عمل کرده اند.
جامعه باید به دولتی رای دهد که خود را مکلف به کاهش هزینهها و هزینه متناسب با درآمد نماید. دولت ها بایستی بر مبنای درآمد خود هزینه کنند و نه اینکه برای ایجاد محبوبیت و بدون در نظر گرفتن درآمد خود، هزینه تراشی کنند. چرا که نتیجه این عمل تورم است. با افزایش تورم دو سوم مردم متضرر و یک سوم نفع خواهند برد دولت باید با کنترل تورم، منافع دو سوم را بر یک سوم ترجیح دهد. اگر دولت با رویه کنونی پیش برود، حیاتش دچار مشکل خواهد شد.
منبع:خبرگزاری تسنیم
Thursday, 7 November , 2024