دسترسی ها

در سال 64 و در حالی‌که کشور در اوج جنگ تحمیلی به‌سر می‌برد، محسن رضایی در نامه‌ای به حضرت امام(ره) پیشنهاد کرد که نیروی دریایی سپاه پاسداران تشکیل شود؛ پیشنهادی که با موافقت رهبر کبیر انقلاب مواجه شد و با فرمان ایشان، این نیرو تشکیل شد. این نیرو با استراتژی قایق‌های تندرو در عملیات‌های مختلف همچون والفجر 8، فتح اسکله الامیه، درگیری با نیروی دریایی آمریکا در مهر 66 و همچنین گشت‌های دریایی در خلیج فارس و تنگه هرمز تجربیات فراوانی کسب کرد و توانست به یک نیروی مؤثر در منطقه تبدیل شود.

پس از پایان جنگ تحمیلی، روند نوسازی تجهیزات و استفاده از فناوری بومی به تدریج در دستور کار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت تا میزان وابستگی به تسلیحات غربی و شرقی به حداقل خود برسد. در کنار رشد روزافزون فناوری توسعه تسلیحات نظامی، تفکرات راهبردی در حوزه دفاعی نیز به‌روز می‌شد تا به هر تهاجمی پاسخ کوبنده داده شود و در این راستا، نیروی دریایی تمام تلاش خود را به‌کار گرفته است تا حضوری مقتدر در دریا و آب‌های آزاد داشته باشد.

روند رو به جلوی نیروی دریایی سپاه و رشد چشم‌گیر این نیرو، در دوره فرماندهی سرلشکر یحیی رحیم صفوی و دریادار صفاری ادامه یافت و با توجه به این حرکت رو به جلو بود که در دوره فرماندهی سرلشکر محمدعلی جعفری و دریادار علی فدوی، حفاظت و کنترل دریای عمان و خلیج فارس از نیروی دریایی ارتش به نیروی دریایی سپاه منتقل شد.

خبرگزاری تسنیم به بهانه سالروز تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بخشی از دستاوردهای نیروی دریایی سپاه پاسداران را معرفی کرده و توان نظامی آن را در منطقه به‌خصوص خلیج فارس و تنگه هرمز بررسی می‌کند.

جمهوری اسلامی ایران براساس منویات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم تشکیل یک نیروی دریایی راهبردی، اقدامات گسترده‌ای را در حوزه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری انجام داده است تا توان نظامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در دریا را به نمایش بگذارد.

علاوه بر این، مقابله با بیگانگان و تهدیدات آنها و همچنین حفظ نظام اسلامی در حوزه دریایی از دیگر راهبردهای نیروی دریایی است؛ چه آن‌که جمهوری اسلامی ایران دارای حدود 5800 کیلومتر ساحل و بیش از 30 هزار کیلومتر مربع نوار ساحلی است. از این‌رو و بر پایه توانایی نظامی نیروی دریایی سپاه انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران و همچنین پشتیبانی قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص)، جمهوری اسلامی ایران می‌تواند در برابر کوچک‌ترین تهاجم دریایی دشمن، سریع‌ترین و محکم‌ترین پاسخ را بدهد.

در عین حال، برای جلوگیری از انجام مأموریت‌های موازی در سواحل و آب‌های مرزی کشور، شرح وظایف جداگانه‌ای برای ارتش و سپاه در حفظ و حراست از دریا تعریف شد که حفظ و تأمین امنیت خلیج فارس و مرزهای آبی آن به سپاه و فراتر از آن به‌علاوه دریای خزر به ارتش واگذار شد. براساس تفکیک وظایف دو نیروی دریایی سپاه و ارتش، سپاه پاسداران با داشتن سامانه‌ها و تجهیزات منحصر به فرد نظیر شناورهای تندرو و موشک‌انداز، سامانه‌های موشکی و همچنین هواپیماهای بدون سرنشین، مسئول تامین امنیت و حراست از منافع جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و تنگه هرمز شد و نیروی دریایی ارتش نیز با در اختیار داشتن شناورهای سنگین، ناوها و ناوشکن‌های موشک‌انداز که برخی از آنها توانایی حمل بالگرد را نیز دارند، در منطقه دریای عمان و آب‌های آزاد و بین‌المللی به انجام مأموریت می‌پردازد.

نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با اتکا به خداوند و توجه به نکاتی از جمله ایجاد پایگاه‌ها و مناطق دریایی مهم، نیروی‌انسانی توانمند و آموزش‌دیده و همچنین به‌کارگیری تجهیزات به‌روز، قادر است به هرگونه تهدید بیگانگان در آب‌های خلیج فارس، پاسخ کوبنده دهد. این در حالی است که متأسفانه برخی تحلیل‌گران با مطرح کردن این مساله که آمریکا و متحدانش از برتری در شناورهای سطحی و قدرت هوایی برخوردارند، ارزش چندانی برای نیروی دریایی سپاه قائل نیستند در برابر این دیدگاه اما باید گفت که نباید نیروی اراده و خلاقیت ایرانیان را از یاد ببریم و باید توان بالای نیروی دریایی سپاه را در عملیات‌های غیرمتعارف به‌وسیله ناوگان غیرمعمولش علیه اهداف نظامی و غیرنظامی به حساب آوریم.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با ایجاد پایگاه‌ها و مناطق مهم در جنوب کشور و متمرکز در خلیج فارس خود را برای شرایط اضطراری و هر تهاجمی از سوی دشمن آماده کرده است. سپاه در محدوده تنگه هرمز اقدام به احداث یک ایستگاه بین‌المللی کرد که تمام شناورهای عبوری از تنگه هرمز موظف هستند برای ورود به خلیج فارس، خود را به نیروهای ایرانی در این ایستگاه معرفی کنند. این ایستگاه، تمام ترددها اعم از شناورهای تجاری و نظامی از تنگه هرمز را کنترل می‌کند؛ کنترل‌هایی که از طریق سیستم‌های شنود، یگان‌های شناوری، رهگیری با هواپیماهای بدون سرنشین و سامانه‌های راداری صورت می‌گیرد.

وجود مناطق دریایی، پایگاه‌ها و یگان‌های متعدد با توانمندی‌های بالا و منحصر به فرد موشکی، هوایی و شناوری در ابعاد رزمی و اطلاعاتی، مستلزم فرماندهی واحد این مناطق و پایگاه‌های سپاه بود تا در هنگام نبرد که نیاز به فرماندهی عملیاتی متمرکز احساس می‌شود، این سامانه‌ها و تجهیزات به‌صورت کاملاً هماهنگ عمل کنند.

در این راستا، فرمانده کل سپاه انقلاب اسلامی از تشکیل «قرارگاه دریایی خاتم‌الانبیاء 2» در سپاه برای صیانت از آب‌های خلیج فارس و تنگه هرمز خبر داده بود. در واقع دو قرارگاه «خاتم‌الانبیاء 1» (متعلق به نیروی دریایی ارتش) و «خاتم‌الانبیاء2» (متعلق به نیروی دریایی سپاه) برای هماهنگی بیشتر و فرماندهی عملیاتی واحد میان یگان‌های عمل‌کننده این دو نیرو در پهنه آب‌های سرزمینی و بین‌المللی تشکیل شده که اولی در محدوده دریای عمان و آب‌های آزاد و دومی در خلیج فارس و تنگه هرمز عمل می‌کند. البته هر 2 قرارگاه تحت‌فرماندهی قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا(ص) فعالیت‌ می‌کنند.

مناطق نیروی دریایی سپاه پاسداران

1. منطقه یکم صاحب‌الزمان(عج) در بندرعباس است و از مهمترین مناطق نیروی دریایی سپاه به شمار می‌رود.

2. منطقه دوم نوح نبی(ع) در بوشهر.

3. منطقه سوم امام حسین(ع) در بندر ماهشهر.

4. منطقه چهارم سپاه به‌نام ثارالله در عسلویه قطب و پایتخت اقتصادی و نفت و گاز خاورمیانه که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

5. منطقه پنجم امام محمد باقر(ع) در بندرلنگه.

در کنار عنصر مهم زیرساختی ایجاد مناطق و پایگاه‌های استراتژیک و حیاتی، سپاه پاسداران مفتخر به حضور نیروی انسانی و تفنگداران دریایی آموزش‌دیده‌ای است که در برابر تهاجم دشمن بهترین واکنش را از سوی آنها شاهد خواهیم بود.

علاوه بر حضور نیروی انسانی که عامل به‌کارگیری و تحرک تجهیزات نظامی نیروی دریایی سپاه محسوب می‌شوند، سپاه دارای توانایی‌های تجهیزاتی فراوان و به‌روزی است که به بخشی از آنها اشاره خواهیم کرد:

سپاه پاسداران در عرصه دریا بخش اعظمی از توان خود را بر روی توسعه و افزایش تعدد قایق‌های تندرو متمرکز کرده و در این راستا توانسته است قایق‌هایی را مهندسی معکوس و بومی‌سازی کند که حتی نسبت به نمونه‌های بسیار پیشرفته غربی نیز برتری دارند.

سریع‌ترین شناورهای نظامی جهان در اختیار سپاه پاسداران

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قایق‌های تندرویی در اختیار دارد که سریع‌ترین شناور نظامی جهان به شمار می‌رود و سرعت آن دو برابر شناورهای آمریکایی است. آن‌گونه که یک فرمانده آمریکایی می‌گوید، “بنا به برخی گزارشات تعداد قایق‌های تندروی ایران به 3000 تا 5000 می‌رسد و می‌توان از تمامی آنها در حملات سریع استفاده کرد.”

شناورهای تندروی سپاه

1. قایق تندروی آذرخش:قایق‌های تندروی آذرخش از انواع قایق‌های دوبدنه سبک موشک‌انداز محسوب می‌شوند که با خصوصیات رادارگریزی به‌راحتی از دید دشمن پنهان می‌ماند و امکان مسلح‌سازی آن با رده‌های مختلفی از سلاح‌های سبک ضدکشتی وجود دارد.

این قایق تندرو با طول 23 متری به تیربار 12.7 میلی‌متری در عقب، توپ 23 میلی‌متری تک‌لول در جلو، راکت‌انداز 107 میلی‌متری 16 لوله بر بالای کابین و رادار جست‌وجو با حداقل برد 30 کیلومتر در بالای پرتاب‌گر راکت مجهز است. قایق تندروی آذرخش با سرعت 93 کیلومتر بر ساعت دارای برد عملیاتی 500 کیلومتر است و این بدان معناست که قادر است 30 درصد ساحل خلیج فارس را با حداکثر سرعت خود در زمان کمتر از 6 ساعت گشت‌زنی کند.

2. قایق تندروی ذوالفقار:به‌عنوان یک شناور گشت دریایی مطرح بوده و براساس ایده حمله سریع به کشتی‌های دشمن، طراحی شده و مجهز به موشک‌های ضدکشتی میان‌برد و سامانه راداری مربوطه است. ذوالفقار به تیربار 12.7 میلی‌متری در عقب و جلو، سامانه موشک کوثر با برد 25 کیلومتر و رادار جست‌وجو با حداقل برد 30 کیلومتر مجهز شده است. این قایق تندرو نسبت به آذرخش دارای برد عملیاتی و سرعت بالاتری است؛ به‌طوری‌که طول آن نیز کاهش پیدا کرده و به‌لحاظ آئرودینامیکی نیز بهینه شده است. حداکثر برد عملیاتی و سرعت این قایق موشک‌انداز که کابوسی برای شناورهای دشمن است به‌ترتیب به 600 کیلومتر و 95 کیلومتر بر ساعت می‌رسد.

3. قایق تندروی تندر: این قایق تندرو قادر است با سرعت بالای خود، موشک‌های کروزی مانند نور را به‌سوی اهداف شلیک کند.

4. قایق تندروی تیر: این قایق تندروی پیشرفته قادر است با اژدر و موشک‌های هدایت‌شونده خود، اهداف مورد نظر را هدف قرار دهد.

5. قایق تندروی سراج: شناور سراج 1 همان مدل مهندسی معکوس‌شده قایق “بلید رانر” انگلیسی است و براساس اعلام دریادار فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه، ایران برنامه‌هایی برای رساندن سرعت این قایق به 180 کیلومتر بر ساعت را نیز دارد که در این صورت سریع‌ترین شناور سطحی نظامی جهان لقب خواهد گرفت. بلید رانر انگلیسی فقط در مسابقات قایق‌رانی شرکت می‌کرد؛ اما متخصصان صنایع دریایی ایران آن را به شناوری با قابلیت حمل راکت‌اندازهای دریایی 107 میلی‌متری 11 لوله‌ای پایدار شده، رادار جست‌وجوی دریایی با برد حدود 30 کیلومتر و تیربار 7.12 میلی‌متری تبدیل کردند. این شناور در آینده به پرتابگرهای موشک و اژدر نیز تجهیز شده به‌طور گسترده در خدمت واحدهای عملیاتی در تمام آب‌های جنوبی ایران قرار خواهد گرفت و بیشینه سرعت آن، افزون بر 70 نات (بیش از 130 کیلومتر بر ساعت) است.

6. قایق تندروی بی‌سرنشین یا مهدی(عج): شناور تندروی “یا مهدی”، یک شناور بدون سرنشین پرسرعت، مجهز به حس‌گرهای مختلف و دارای سه مقر پرتاب راکت است. این شناور با بدنه کامپوزیتی دارای سطح مقطع راداری پایین بوده و می‌تواند به‌صورت کنترل از راه دور هدایت شود. قایق “یا مهدی” براساس یک قایق سرنشین‌دار دونفره گشتی ساخته شده و شناوری “اثر سطح” محسوب می‌شود و توان حرکت سریع در دریای مواج را دارد. این شناور، دارای طول 11.9 متر، عرض 3.1 متر و ارتفاع 1.5 متر با آبخور 65 سانتی‌متری است؛ جرم آن 5.8 تن بوده و دارای دو موتور 660 اسب بخار است که آن را به سرعت 50 نات برابر 92.5 کیلومتر بر ساعت می‌رساند. ازاین‌رو شناور “یامهدی” تقریباً سرعتی معادل آذرخش و ذوالفقار را داراست؛ با این تفاوت که این شناور تندرو بدون‌سرنشین و با کنترل از راه دور هدایت می‌شود.

تجهیزات پرنده:

نیروی دریایی سپاه پاسداران در کنار شناورهای تندرو، دارای تجهیزات نظامی دیگری نیز هست که از جمله آن‌ها می‌توان به تجهیزات پرنده اشاره کرد. سپاه پاسداران با در اختیار داشتن بالگردهای میل‌‌ــ17 قادر است سیستم ترابری خود را بهبود بخشد. از دیگر تجهیزات پرنده نیروی دریایی سپاه، می‌توان به قایق پرنده باور اشاره کرد که تولید آن، قدرت بازدارندگی نیروی دریایی سپاه را بسیار افزایش داد.

قایق پرنده باور: سرعت قایق پرنده باور 185 کیلومتر بر ساعت (100 گره) تا بیش از 190 کیلومتر بر ساعت بوده و ارتفاع پروازی معمول آن یک تا 5 متر و تا سقف چند ده متر عنوان شده است. “باور” یک پرنده رادارگریز است و خاصیت رادارگریزی این توانایی را به باور می‌دهد که با خیال آسوده مسافت زیادی را تا نزدیک هدف طی کند. این پرنده همچنین می‌تواند تمامی شناورهای تندرو را در اختفای کامل راداری منهدم کند و یک تهدید جدی برای ناوهای آمریکا محسوب می‌شود.

موشک ضدکشتی:
نیروی دریایی سپاه در کنار تجهیزات نام‌برده، مجهز به انواع موشک‌ها و بمب‌های ضدکشتی است که آنها را در برابر ناوها و به‌منظور پشتیبانی از قایق‌های تندرو و پرنده‌های تهاجمی خود به کار خواهد گرفت. موشک‌های کروز کوثر، نور و قادر در اختیار نیروی دریایی سپاه است تا این نیروی توانمند از راهبرد سه‌گانه قایق‌های تندرو، پرنده‌های تهاجمی و موشک‌های ضدکشتی علیه دشمن استفاده کنند.

کروزهای ضدکشتی نام‌برده دارای بردی هستند که تقریبا تمام عرض خلیج فارس را پوشش می‌دهد و در واقع می‌توان گفت که این موشک‌های ضدکشتی، برای شکار تمام اهداف در کل سطح خلیج فارس به کار گرفته می‌شوند.

علاوه بر این، می‌توان به دست پرتوان سپاه از ساحل برای ضربه زدن به ناوها و کشتی‌های دشمن اشاره کرد که همگی در موشک بالستیک سوخت جامد “خلیج فارس” نهفته‌اند.این موشک ضدکشتی با دقتی زیر 10 متر و با کلاهک 650 کیلوگرمی خود قادر است شناورهای سنگین دشمن را به اعماق خلیج فارس روانه کند. سپاه پاسداران همچنین زیرسطحی‌های کوچکی متناسب با عمق کم خلیج فارس در اختیار دارد که قادر به مین‌ریزی دریایی و پرتاب اژدر هستند؛ ازاین‌رو زیرسطحی‌های دشمن قادر به فعالیت گسترده در خلیج فارس نخواهند بود.

ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که خلیج فارس، کم‌عمق و عرض آن محدود است و به‌طور کلی تمام پهنه و عمق این خلیج در اختیار و تیررس کامل نیروی دریایی سپاه است.

ناوهای آمریکایی و ناوهای غول‌پیکر هواپیمابر آن، در صورت درگیری با نیروی دریایی سپاه دارای کمترین شانس برای بقا خواهند بود؛ چراکه علاوه بر تجهیزات و تسلیحات مرگبار نیروی دریایی سپاه، خلیج فارس نیز قدرت مانور را از آنها خواهد گرفت و در این صورت جان هزاران سرباز آمریکایی که تنها در یک ناو هواپیمابر هستند، به خطر خواهد افتاد.
منبع:عرش نیوز